Albert Smits – een onderwijsgeschiedenis met toekomst

Er zijn zo van die momenten dat een aantal zaken op een vreemde manier samenvallen in iemands leven. Zo kreeg ik onlangs telefoon uit het Sint-Rita College van Kontich. Of ik op hun pedagogische studiedag kon spreken over de School van de toekomst. Op zich geen bijzondere vraag. Tot ik me plots herinnerde dat mijn grootvader er college heeft gelopen. Albert Smits (°30/08/1926) is naast mijn grootvader ook mijn peter, ik draag zijn naam en voornaam. Als rasechte Maaseikenaar is hij in de aanloop van WOII terecht gekomen in Kontich terechtkomen via de eerste rector van het college, pater Aloysius op ‘t Eynde. De rector was van Stokkem afkomstig en bood mijn overgrootmoeder, een oorlogsweduwe met 9 kinderen, aan om mijn grootvader mee naar het Juvenaat te nemen. Zo had ze een mondje minder te voeden. Mijn grootvader-peter was een goede student.

Eén van de dingen die hij nu op 91-jarige leeftijd nog altijd betreurt. Dat heeft hem er niet van weerhouden om na de oorlog een carrière in de bouwsector uit te bouwen. En om samen met zijn vrouw een bruisend gezin met 7 kinderen te stichten.

Naast mijn grootvader is er in mijn lezing plaats voor Flore Smits, zijn oudste achterkleinkind en mijn dochter. Ze is exact 80 jaar jonger en staat op de drempel naar het secundair onderwijs. De vraag die ik mezelf stel: welke vorming heeft zij nodig om, net als mijn grootvader nu doet, in 2098 op een rijk en zinvol leven terug te kijken. Ze groei(d)en in een totaal andere tijd van kind naar jongvolwassene.

Naast onzekerheid en veel leed heeft dit één voordeel: er is ruimte voor wie wil ondernemen en bouwen aan een nieuwe samenleving.

De lezing is niet enkel een eerbetoon aan mijn grootvader maar ook aan de leerkrachten van toen en nu die in pittige ‘veranderende’ omstandigheden als pionier (zijn) blijven nadenken over hoe ze op de best mogelijke manier jongeren kunnen vormen.

Bert Smits

bert@schoolmakers.be