[Q&A Leren Differentiëren] – hoe differentieer je voor ‘sterke leerlingen’?

Als je differentieert, moeten ‘sterke leerlingen’ dan niet gewoon meer doen?

Deze vraag kregen we voorgeschoteld tijdens één van onze Q&A sessies van onze e-course leren differentiëren. Schoolmakers Joris en Saskia gaven graag antwoord.

Hier kan je ingekorte versie bekijken.

“Eerst en vooral: differentiëren is evengoed aan de orde voor leerlingen die sterk staan. De lat hoog graag! Maar: dat hoeft niet te betekenen dat die leerlingen gewoon meer of extra moeten doen. De kunst zit vooral in het ‘anders’ doen.

Voor we dat ‘anders doen’ concreet maken, loont het de moeite om jezelf deze vraag te stellen: wat is het precies waar die leerlingen last van hebben?

Er zijn veel antwoordmogelijkheden:

• ze willen eigenlijk bij de groep horen, en niet altijd apart zitten.
• ze vinden het niet eerlijk.
• ze vervelen zich, het voelt aan als bezigheidstherapie.
• ….

Pas als je vat krijgt op waar leerlingen last van hebben, kan je gericht aan een oplossing werken.

Eerder dan ‘meer van hetzelfde’, kan je dus voor ‘anders’ gaan door uitdaging te bieden. Concreet? Vier manieren die volgens ons kunnen werken:

• Leerstof meer diepgaand verwerken. De taxonomie van Bloom biedt – ondanks de kritiek op het model – een nuttige houvast.
• Op een andere manier met de leerstof bezig zijn. Laat je leerlingen de pet van leerkracht opzetten. Zo daag je hen uit op hun didactische vaardigheden.
• Je leerlingen laten stretchen in andere rollen en via andere competenties. Bijvoorbeeld door leerstof via groepswerk aan te bieden.
• Gaan voor keuzevrijheid. Ook voor leerlingen die op sommige vlakken sterk staan, geldt het choose your battles principes. Het is niet omdat je iets goed kan, dat je hier continu moet op uitgedaagd worden.

In de e-course Leren Differentiëren vind je heel wat voorbeelden die deze pistes concreet maken:

• Het sporenmodel, oa toegepast in lessen wiskunde en LO
• Leerstof aanbrengen op de verschillende niveaus van de taxonomie van Bloom
• Coöperatieve werkvormen, zoals Zoek iemand die of Zoek de valse
• Leerlingen maken zelf instructiefilmpjes
• Peer-tutoring
• Werken met expertlessen
• Oefenen op rollen in groepswerk
• Keuzevrijheid op 4 manieren: een voorsmaakje vind je hier.

Oh ja… Joris benadrukt dat out of the box je naar buiten leidt, over die schoolmuren. There is a lot out there.Hoe authentieker de opdracht, hoe meer het ertoe doet, en dus hoe gemotiveerder mensen (en dus leerlingen) zijn om goed te presteren. Solliciteren in échte interimkantoren bijvoorbeeld. Dan pas kunnen leerlingen die op één twee drie hun CV klaar hebben, het beste van zichzelf tonen.”

Saskia Vandeputte en Joris Van Waes

saskia@schoolmakers.be
joris@schoolmakers.be

PS: we zetten ‘sterke’ tussen aanhalingstekens omdat we niet zo fan zijn van sterk versus zwak. We zijn gebaat bij nuance: leerlingen zijn sterk in sommige (misschien vele) aspecten van het leerling zijn. Maar nooit in alles. Net zoals geen enkele leerling over heel de lijn van zijn/haar (leerling) zijn zwak is. Ook al ben je verleid om dat denken door datgene wat je ‘maar’ van die leerling ziet.