Professionaliseringstraject: Leersprongen mogelijk maken als schoolleider

26 mei 2021

In het project “Leersprongen mogelijk maken als schoolleider” versterken we schoolleiders in het opnemen van leiderschap dat resulteert in toegenomen leerwinst en leermotivatie bij leerlingen. 

Doelgroep

Dit traject focust op onderwijskundige leiders uit samenwerkingsverbanden uit het secundair onderwijs die expliciete invloed ervaren van corona op leerprestaties en welbevinden/motivatie van leerlingen. Samenwerkingsverbanden met een grotere mix aan finaliteiten (DGD, DOD, A/D, A of ASO, BSO, KSO, TSO) krijgen voorrang, net als samenwerkingen met een relatief hoger aantal leerlingen met lage SES-kenmerken. 

Check verder of je je kan vinden in volgende deelnamevoorwaarden:

• schoolleider zijn van een school voor voltijds secundair onderwijs met bij voorkeur een divers leerlingenpubliek;
• in je takenpakket zit (onder andere) expliciet de verwezenlijking van het pedagogisch project van je school of scholen;
• een leergroep kunnen vormen met minimum vier andere schoolleiders van de scholengroep/-gemeenschap waar je school deel van uitmaakt; of van een ander bestaand samenwerkingsverband waar je school deel van uitmaakt;
• een uitdrukkelijk engagement om in beide schooljaren aanwezig te zijn op alle 9 contactdagen met de leergroep en op 2 netwerkmomenten, waaraan ook andere leergroepen deelnemen; 
• een uitdrukkelijk engagement om tijd tussen deze contactmomenten te voorzien voor individuele opdrachten en voor groepsopdrachten met (een deel) van je schoolteam en met collega-directeur in je scholengroep-/gemeenschap. 

Doelstellingen

• Als deelnemend schoolleider beheers je een duidelijke kader rond effectiviteit van onderwijs, het wegwerken van leerachterstanden en strategieën die bijdragen tot leer- en motivatiewinst. 
• Je kan dit kader op een duurzame manier implementeren vanuit een geïntegreerde kijk op processen die lopen op school. Daarbij sluit je aan bij de beginsituatie bij jou op school. 
• Als deelnemer heb je een duidelijk zicht op hoe je door je bestuur en korps gepercipieerd wordt als onderwijskundig schoolleider, welke sterktes je daarin kan laten excelleren en welke eventuele kritische tekortkomingen weggewerkt dienen te worden. 
• Je brengt samen met een kernteam op je school op een onderzoekende manier in kaart in welke mate het onderwijs op je school effectief is en formuleert concrete acties die leiden tot een verhoging van die effectiviteit. Je komt tot een fijnmazig professionaliseringsbeleid. 
• Binnen je leergroep (= het samenwerkingsverband) wissel je uit, verdiep je samen en kom je tot een professionele leergemeenschap die ook na het professionaliseringstraject blijft samenkomen. 
• Je deelt expertise, zorgen en successen met de andere deelnemers van het samenwerkingsverband in een sfeer van vertrouwen en collectief leren. 

Aanpak

Het traject loopt over twee schooljaren en omvat elk schooljaar 9 vormingsdagen voor jouw leergroep (= samenwerkingsverband) en 2 netwerkwerkmomenten waarbij de leergroepen elkaar ontmoeten. We starten in september 2021 en eindigen in juni 2023. Op dit moment gaan we ervan uit dat de vormingsdagen en netwerkmomenten deels fysiek, deel online plaatsvinden. Fysieke bijeenkomsten gaan door op de deelnemende scholen. Sowieso kiezen we voor blended leren. 

Wat mag je verwachten? 

• zowel aan het begin als aan het einde van dit professionaliseringstraject nodig je leraren, collega-directeurs en bestuurders van je school uit om je digitaal in te schalen op het vlak van onderwijskundig leiderschap. Je doet dit ook zelf. Daarna ontvang je een uitgebreid 360°-feedbackrapport op basis waarvan je zelf ontwikkel-prioriteiten bepaalt: in welke sterktes wil je gaan excelleren? Welke eventuele kritische tekortkomingen dienen weggewerkt te worden? De vragenlijst waarmee we werken is wetenschappelijk gevalideerd door Edubron (UAntwerpen). 
• inhoud (via workshop en achteraf te bekijken online kennisclips) over de volgende 5 centrale thema’s:
  • 1. Effectief onderwijskundig schoolleiderschap
  • 2. Inzetten op effectieve leer- en motivatiestrategieën vanuit het kader van The Great Teaching Toolkit van de Education Endowment Foundation. 
  • 3. Inzetten op een praktijkgerichte onderzoekende houding via toegankelijke onderzoeksmethodes
  • 4. Inzetten op collectief leren en effectief professionaliseren
  • 5. Inzetten op een geïntegreerd schoolbeleid waarin deze speerpunten een centrale rol krijgen
• een vertaling van deze inhouden, dankzij coaching, naar een concreet actieplan op het niveau van:
  • 1. je eigen functioneren als schoolleider, om je leiderschap nòg sterker te maken.
  • 2. je eigen school, om nòg sterker in te zetten op effectieve remediëring, leer-en motivatiestrategieën. Dit vanuit een onderzoekende houding om de beginsituatie en noden van je team in kaart te brengen. 
  • 3. het samenwerkingsverband, om nòg meer van elkaar te kunnen leren, zowel tijdens als na dit professionaliseringstraject. 
• opvolging bij het in kaart brengen van de effecten van deze acties. 
• elke vormingsdag aan een mix van inhoud (onderbouwde theoretische kaders), momenten van zelf- en groepsreflectie, vaardigheidstraining, casusbesprekingen, vragenlijsten voor introspectie, brainstorms, coachings van collega-deelnemers en zeker ook nog andere actiegerichte methoden
• ondersteuning in het optimaliseren van de samenwerking binnen de leergroep (= samenwerkingsverband) dankzij PROnet van de Arteveldehogeschool
• tussentijdse opdrachten die je uitvoert in je school en/of in de scholengroep/-gemeenschap die tot doel hebben om je eigen leiderschap te verdiepen, de effectiviteit van het onderwijs op je school in kaart te brengen en te versterken en het collectieve leren in het het samenwerkingsverband te versterken. 
• een lijst met relevante literatuur die jou, indien je dit wenst, kan inspireren bij zelfstudie 
• je ontvangt de publicatie Iedereen schoolmaker. Investeren in samen leren (Smits & Larock, 2020) 
• momenten van metareflectie over de gehanteerde methodieken, werkvormen, begeleidingsstijl, enz. …, met de vraag wat je kan eruit leert voor collectieve leren op je school
• verdiepende workshops over thema’s die je als groep zelf bepaalt
• je neemt deel aan enkele netwerkmomenten met deelnemers van de zes andere leergroepen die eveneens het professionaliseringstraject volgen. Hier staat kruisbestuiving en leren van elkaar centraal.  

Looptijd & planning traject

Het traject loopt over twee schooljaren. Het start in september 2021 en eindigt in juni 2021. De precieze datums van de vormingsdagen spreken we graag af met jou en je collega-schoolleiders van de leergroep. 

In opleidingsjaar 1 ligt de focus vooral op je eigen functioneren en het in kaart brengen van de onderwijseffectiviteit op je school vanuit praktijkgericht onderzoek. Je bepaalt hierin zelf de onderzoeksvraag en krijgt onderzoeksmethodes aangereikt. We zoomen in op de succesfactoren van collectief leren. 

In opleidingsjaar 2 ligt de focus op het ontwikkelen en uitrollen van een gedragen professionaliseringsbeleid dat aansluit bij de beginsituatie die je in jaar 1 in kaart bracht. We verdiepen en optimaliseren de samenwerking binnen de leergroep. 

Aanvullend organiseren we intervisie en verdiepingssessies die inspelen op vragen en noden van de deelnemers. 

Locatie(s)

De locatie(s) van de vormingsdagen bepalen we op basis van de samenstelling van de leergroep. Mogelijk kunnen er ook vormingsdagen van de leergroep plaatsvinden in jouw school. 

Vlaamse overheid investeert

Dankzij de steun van de Vlaamse overheid kan Schoolmakers het professionaliseringstraject ‘Leersprongen mogelijk maken als schoolleider’ gratis aanbieden. Ondermeer zo maakt de Vlaamse overheid een speerpunt van het herstel van de veerkracht in Vlaamse scholen. 

Naast Schoolmakers zijn er ook heel wat andere organisaties die professionaliseringstrajecten aanbieden. Ontdek onze collega’s op deze pagina.  

Hoe kan je inschrijven?

Inschrijven doe je via deze webpagina, samen met minimum 4 collega-schoolleiders en uiterlijk tegen 28 juni. 

1. schriftelijk intekenen via inschrijvingsformulier 
2. je krijgt een iets uitgebreidere vragenlijst doorgestuurd ivm de deelnemers en hun scholen
3. eerste online intakegesprek voor 15 juli (max. 30 min)
4. definitieve selectie van 7 deelnemende leergroepen
5. uitgebreider intakegesprek na 15 augustus. 

BELANGRIJK. Gezien de drukte van einde van het schooljaar werd de periode om in te schrijven verlengd tot 25 augustus. Sommige eerste online intakegesprekken zullen we al voor 15 juli plaatsvinden, andere in augustus. De definitieve selectie van de deelnemende leergroepen zal evenwel pas eind augustus gebeuren.

Contactgegevens

Heb vragen over het professionaliseringstraject? Aarzel dan niet even contact op te nemen via jan@schoolmakers.be.