Professioneel professionaliseren
17 januari 2024
Hoe kunnen we op een efficiënte en effectieve manier vorderingen van leerlingen bijhouden?
Twee reflecties vooraf
-
- Wie is de ‘we’ in deze vraag? Op z’n minst zou ik het eigenaarschap met leerlingen over hun vorderingen, delen. Zolang we als leerkracht alles in handen willen houden en willen controleren, maken we het onszelf extra lastig.
- Waartoe en voor wie houd ik dit bij?
- Wil ik dat mijn leerlingen er zelf mee aan de slag gaan?
- Wil ik voor mezelf een overzicht, zodat ik beter kan differentiëren in mijn lessen?
- Wil of moet ik de administratie bijhouden? Voor wie dan precies en wat zijn de vereisten? Er leven hier en daar cowboyverhalen over ‘wat moet van de inspectie’ en tegelijk is een stuk verantwoording noodzakelijk. Kortom: andere doelen, andere mensen die er iets aan moeten hebben, en dus andere middelen nodig.
Vijf tips
-
- Gebruik Exel. In een grote Excel kan je per leerdoel bijhouden:
- Hoe vaak je dat wil toetsen op een jaar.
- Welke leerling hoe scoorde bij elke toetsing. -> en zo de evolutie per doel in kaart brengen.
- Doe wat je in je dagelijks leven doet: neem foto’s. Neem foto’s van notities, vorderingen, antwoorden van leerlingen, … het is snel en we zijn het gewoon. Maak een mapje in je smartphone waar je zo’n foto’s naar afleidt om het ook efficiënt te houden. Hou rekening met de foto policy van je school. Als je het niet publiceert, is de kans groot dat dit oké is, maar check het toch even. Twee voorbeelden: werk met wisbordjes (geplasticeerd A4) en laat leerlingen daarop aangeven tot hoever te zijn geraakt ( met een oefeningen of vragenreeks bv). Of werk met kleuren post-its die aangeven waar leerlingen staan (ik ben geraakt tot beginner, gevorder, expertniveau). Eventueel kan je leerlingen op die foto’s ook iets nuttig over hun leerproces laten noteren met hun naam bij.
- Gebruik de kracht van audio. Ik schreef er al een blog over. Ik verwijs ook graag naar de tip van Karen van de Cruys: over feedback geven via een spraakmemo. Dat is weinig arbeidsintensief, maar toch erg persoonlijk. Feedback via een spraakopname kun je bij klassikale opdrachten inzetten (in de plaats van schriftelijke feedback, bijvoorbeeld), maar ik merk dat ik het zelf vooral gebruik om individueel extra toelichting te geven wanneer het niet meteen lukt om met een leerling samen te zitten. Of bij een leerlingencontact bijvoorbeeld vraag je aan de leerling om het gesprek samen te vatten in drie belangrijke inzichten. Prima spreekoefening, en prima start voor het volgende leerlingencontact. Zelf gebruik ik vaak Evernote of Quicktime Player (Mac) om iets in te spreken, en het eventueel te delen. Online lees ik goede commentaar over Vocaroo en Kaizena.
- Als je het systematisch wilt doen, die vorderingen bijhouden, pak het dan ook proactief aan. Je verlicht heel veel werk door op voorhand met alle vakken (of X aantal vakken) te kijken welke doelstellingen er gemeenschappelijk zijn over die vakken heen. En dan af te spreken wie wat waar evalueert.
- Hou het evengoed klein. Er zijn veel manieren om te weten tot waar leerlingen mee zijn zonder dat je zelf een hele boekhouding moet bijhouden. Drie voorbeelden:
- Exit tickets. Als je regelmatig een exit ticket laat maken over hetzelfde leerdoel of leerstofinhoud, krijg je ook een beeld. Dat is een papieren of digitaal blaadje waarop leerlingen na de les of een lessenreeks antwoorden op vragen die peilen naar hun opgedane inzichten, denkstrategieën, resterende vragen, … Hier kan je ook weer foto’s van nemen. Laat je door Pinterest of YouTube inspireren of duik hier in de digitale mogelijkheden.
-
- Flitskaarten om basisleerstof in te oefenen. Voorkant een vraag of aanwijziging, achterkant oplossing of antwoord. Als je gespreid herhaalt, zien leerlingen zelf hun vorderingen (hoe meer kaartjes op de stapel gekend, hoe beter).
- Doe regelmatig quizzes met een IT tool zoals Kahoot of Socrative of Plickers. Die software geeft je meteen zicht op waar je leerlingen staan. Doe aan spaceracen met Socrative, een e-tool waarmee je competitieve quizzen in elkaar steekt. Een voorbeeld zie je hier.
- Gebruik Exel. In een grote Excel kan je per leerdoel bijhouden:
Interesse voor een adviesgesprek, lezing of workshop over dit thema? Contacteer ons op info@schoolmakers.be
Wil je op de hoogte blijven van onze activiteiten, publicaties en verhalen?
Schrijf je in op onze nieuwsbrief