Afstandsonderwijs hoeft niet digitaal te zijn

16 maart 2020

Schoolmakers is er voor scholen. Ook in deze bizarre corona-tijden. Deze blog behoort tot een blogreeks die leraren en beleid concrete tips, inzichten en inspiratie wil aanbieden om aan de slag te gaan met online leren, afstandsleren en digitaal leren.

Het digitale tijdperk houdt heel wat mogelijkheden in om leerlingen via Apps en tools vlot aan het leren te houden. Maar afstandsonderwijs kan ook zoveel meer zijn dan dat. Het zou jammer zijn dat we afstandsonderwijs versmallen tot het louter actief zijn achter een beeldscherm. Te lang schermstaren is sowieso niet gezond. En bovendien is er een groep leerlingen die niet zomaar toegang heeft tot een digitale drager zoals laptop, PC of Smartphone. Niet alle families zijn al digitaal, en in zij die het wel al zijn kunnen ook niet zomaar alle kinderen tegelijk op het web gaan surfen. Kortom: nuttige opdrachten aanbieden is zoveel meer dan digitaal te gaan!

1. Leestaken. Digitale omkadering is niet altidjd aan de orde voor een goede leestaak. Een goed boek of een klein artikel, ze kunnen allemaal dienen om leerlingen nuttige taken aan te bieden. Hieronder enkele mogelijke opdrachten: 

1. 1. stuur je leerlingen om de 2 dagen een artikel met begripsvragen, laat hen een schema maken en naar je doorsturen, laat hen hun mening formuleren (eventueel aan de hand van een schrijfkader)…
   2. maak een geïntegreerde opdracht, waarin je naast tekstbegrip ook heel wat leerstof herhaalt die dit schooljaar aan bod kwam: zoek 3 zinnen met inversie, zoek 3 uitzonderingen op werkwoordstijden.
   3. laat leerlingen een leeslogboek bijhouden en laat hen kilometers maken: dagelijks houden ze bij hoeveel ze gelezen hebben en in welke taal.

2. Schrijftaken. Elke dag een paar zinnen schrijven houdt taal levend. 

1. laat leerlingen een dagboek bijhouden. Wat heb je vandaag gedaan? Of laat hen elke dag een vervolg schrijven op een fragment dat je hen toestuurt. 
2. je kan hier ook extra kennislagen aan toevoegen, eventueel met een korte herhalingsinstructie: gebruik 3 keer de onvoltooid verleden tijd, gebruik 5 onregelmatige werkwoorden…

3. Automatiseringstaken. Nieuwe leerstof aanbieden is niet aan de orde (zie richtlijn Vlaamse Regering). Het is vooral belangrijk dat leerlingen relevante opdrachten krijgen over leerstof die ze reeds aangeleerd kregen. Het is misschien niet altijd even plezierig, maar wel nuttig om leerlingen herhalingsopdrachten te maken over leerstof die je gezien hebt in het eerste trimester. Goede en gerichte herhaling zorgt ervoor dat die leerstof nog steviger verankerd raakt in het langetermijngeheugen. Zeker als er wat tijd is overgegaan. Een paar keer tijdens deze periode een reeks opdrachten doorsturen die de absolute basis verankeren, kan hier prima op inspelen. 

4. Actualiteitstaken. Het regent actualiteit. Karrewiet, Les niouzzz, Het Journaal of Het Nieuws, de krant… ook hier kan je leerlingen stimuleren om taken uit te voeren die gelinkt zijn aan wat zich afspeelt in de wereld. Een voorbeeld:

1. 1. Zoek 3 landen op in je atlas die je bent tegengekomen in de krant of in Het Journaal. 
   2. Kies een reportage uit het Journaal en vat ze samen in 5 zinnen. 

5. Beweegtaken. Laat ons de invulling van “zitten” in thuis zitten breed nemen. Ook thuis kan je bewegen, het is belangrijk en gezond. Een dagelijkse portie ochtendgym-inspiratie doorsturen of tussendoor-bewegingsoefeningen kunnen helpen. Net als de leraar L.O. uit het secundair die terugkomt op enkele basistechnieken die reeds zijn aangeleerd en die extra ingeoefend kunnen worden (300 x toetsen met een bal zoals in het volleybal… per dag … hoe goed kan je dat dan eigenlijk?).

Jan Royackers