AI en de impact op het ontwikkelen van vaardigheden

Op LinkedIn ontspinnen zich soms interessante discussies. De commentaren gaan vaak heel breed, maar bieden dus ook een integrale kijk op het onderwerp. Zo volgde ik met groeiende aandacht de discussie over de groeiende impact van AI en het bijhorende verlies van vaardigheden. Deze discussie is genuanceerd en Leon Furze’s oorspronkelijke blog werpt een eerder provocatief licht op de traditionele ideeën over welke vaardigheden tegenwoordig essentieel zijn in het onderwijs. Hij stelt dat de angst voor het verlies van vaardigheden door AI te simplistisch is en wijst erop dat deze zorgen vaak gericht zijn op traditionele vaardigheden, zoals schrijven. In plaats van dat AI zou leiden tot het verlies van vaardigheden, stelt hij dat we opnieuw moeten nadenken over welke vaardigheden we écht willen verder ontwikkelen in een veranderende wereld. 

Technologische vooruitgang heeft altijd de aard van vaardigheden veranderd. Vaak idealiseren we oude methodes en zien we ze als superieur – vroeger was alles beter, maar de geschiedenis toont aan dat menselijke vaardigheden voortdurend evolueren in samenspel met technologie. Denk maar aan de manier waarop we vroeger jaagden en de evolutie van onze wapens onze technieken deed veranderen. Hij wijst erop dat AI nieuwe kansen biedt voor zowel leerlingen als leerkrachten. In plaats van vast te houden aan verouderde onderwijsmethoden, denken we beter na over hoe we deze technologie op een betekenisvolle manier kunnen integreren in het onderwijs. 

Een kernpunt van Furze’s argument is de vraag waarom schrijven zo’n centrale plaats inneemt als methode om kennis te toetsen.  

– “Why do we privilege writing as a means of assessing student knowledge?” 

Hoewel schrijven traditioneel wordt gezien als essentieel voor kritisch denken en communicatie, suggereert hij dat de nadruk op schrijven deels komt doordat het eenvoudig te beoordelen is. Dit betekent niet dat schrijven onbelangrijk is, maar hij stelt de vraag of we dezelfde cognitieve voordelen kunnen bereiken via andere vormen van expressie, zoals video’s, podcasts of samenwerkingsprojecten – vormen, die wellicht beter aansluiten bij de vaardigheden die leerlingen in de 21e eeuw nodig hebben. 

Rob Morrain benaderde het onderwerp vanuit de hoek van taalontwikkeling. Hij benadrukte dat veel van zijn eigen taalontwikkeling voortkwam uit de culturele en sociale omgeving, niet enkel door formeel onderwijs. Hij (her)ontdekte, via interactie met AI, dat de rol van ouders, leerkrachten en buitenschoolse activiteiten cruciaal is voor de taalontwikkeling van kinderen. Sociaal-culturele factoren hebben een grote(re?) invloed op de ontwikkeling van onze – in dit geval taal- vaardigheden en gestandaardiseerde tests – vaak gebaseerd op tekst – soms te kort schieten in het aanpakken van geletterdheidsproblemen. 

Ook Rob McRae, een wiskundeleraar, droeg bij aan de discussie door terug te grijpen naar de tijd waarin hulpmiddelen zoals rekenlinialen en omrekentabellen essentieel waren in het onderwijs. Zijn ervaring illustreert hoe onderwijshulpmiddelen veranderen, maar de kernwaarde van onderwijs blijft: leren leren. Hoewel technologieën komen en gaan, blijft het vermogen om informatie kritisch te verwerken een constante. 

– “What is important to know can change over time. What doesn’t change, is the ability to learn and the ability to verify what you read.”

Volgens Robert Jordaan komt veel van de angst voor AI voort uit de bezorgdheid over (eigen) overbodigheid. Hij stelt voor dat we die bezorgdheid kanaliseren naar mogelijkheden voor bij- of omscholing van wie getroffen wordt door deze technologische shift.  

Frederico Mammano vergeleek de impact van AI met Maslow’s behoeftenpiramide en meteen ook de taxonomie van Bloom: zodra basisvaardigheden (zoals memoriseren) geautomatiseerd worden, ontstaat ruimte voor vaardigheden van een hogere zoals kritisch denken en probleemoplossing. AI helpt ons net als de rekenmachine om meteen moeilijkere vraagstukken aan te pakken. Hij waarschuwt echter voor een te grote afhankelijkheid van AI. 

Geschiedenislerares Bianca Farthing voegde hieraan toe dat AI een kans biedt om meer aandacht te besteden aan kritisch denken in plaats van aan het uit het hoofd leren van feiten – het betere stampwerk. Ze zei dat veel onderwijssystemen niet goed zijn uitgerust om leerlingen voor te bereiden op de vaardigheden die in de moderne wereld nodig zijn (en dus dat doelen achteroplopen). 

Dr. Sabitha Mumtaz had haar bedenkingen bij de analogie tussen Google Maps en schrijven die Furze maakte: hoewel technologie ons helpt bij een procedure als navigatie, is schrijven veel meer dan een hulpmiddel; het gaat over kritisch denken en intermenselijke communicatie, iets wat niet opgeofferd mag worden voor puur gemak. Furze was het hiermee eens en benadrukte nogmaals de kloof tussen de vaardigheden die we in het onderwijs belangrijk vinden en de vaardigheden die nodig zijn voor intellectuele groei. Wat Farthing dus ook al aangaf. 

Sarah-Jane Botham herinnerde ons aan de tijdloze waarde van storytelling, kunst en muziek. Deze vormen van expressie zijn essentieel voor de menselijke ervaring, veel langer dan schrift dat is. Ze benadrukte dat geletterdheid ook druk kan leggen op hen die moeite hebben met lezen en schrijven. 

Andrew McNally sloot het debat af door te benadrukken dat het proces van creatie, of dat nu schrijven, het maken van een video of het oplossen van een wiskundig probleem is, een vorm van redeneren is. Dit proces is essentieel voor kritisch denken en bevestigde dus het punt van Furze: schrijven is niet de enige manier is om dit te stimuleren. 

Deze uiteenlopende reacties laten zien hoe complex de discussie rond AI en vaardigheden is en hoe het mens ook bijna emotioneel raakt. De veranderende rol van technologie in het onderwijs daagt ons uit om niet alleen opnieuw te kijken naar welke vaardigheden we belangrijk vinden, maar ook naar hoe we deze het beste kunnen onderwijzen en beoordelen. Als we AI op een doordachte manier gebruiken, kan het een krachtige bondgenoot zijn in het verbeteren van het onderwijs door verouderde praktijken los te laten en ons te richten op creatievere en betekenisvollere leerervaringen. 

Wat denk jij? Hoe kunnen we AI en onderwijs op een evenwichtige manier integreren, zonder de kern van wat ons menselijk maakt te verliezen? 

Auteur: Erik Devlies

Bronnen: Furze, https://leonfurze.com/2024/10/24/ai-and-skills-loss-its-not-that-simple/

—

Geen enkele nieuwe blog missen? Schrijf je in op de nieuwsbrief van Schoolmakers.
Beluister de podcast met Erik op Spotify en al onze andere podcasts.