Kwaliteitsvolle verbindingen

Het is een beredeneerde gok dat veel onderwijsmensen op familiefeesten, babyborrels of andere sociale aangelegenheden zich in een discussie al eens in het defensief hebben gevoeld. De uitdagingen lijken talloos, de oplossingen te traag, te laat, te log. Het onderwijs … het is complex, mevrouw. 

De realiteit is dat we als gehele samenleving in een complexe zee varen. Een razendsnelle samenleving. Onzekerheid en conflict, schijnbaar weinig verbinding. Ook onderwijs vervelt continu. Het is een sector die in de frontlinie staat van de tijdgeest en maatschappelijke veranderingen. En jawel: het systeem bezit hefbomen om hier flexibel mee om te gaan. Dat doet het al lang, al krijgen onderwijsmensen niet altijd de waardering voor deze competentie. En toch, tegelijk de vaststelling: het systeem kraakt.  

Onder deze reflecties een echo uit ‘Kronenburgerpark’ van Frank Boeijen: ‘En vraag niet naar de weg, want iedereen is de weg kwijt.’ Zou het? 

Het goede nieuws is: complexiteit is niet erg. Als we proberen de complexiteit te erkennen, ze aanvaarden en ermee werken, kunnen we navigeren door de uitdagingen en struikelblokken.  Complexiteit kan fijne dingen veroorzaken en antwoorden bieden op vraagstukken en conflicten. Gordels aan. 

Akkoord: het leest makkelijker dan het is. Vertrouwen, verbinding, nuance en verbeelding komen in systemen die druk en/of schaarste ervaren niet altijd makkelijk bovendrijven. De reflex is eerder omgekeerd. Het systeem en de mensen maken zich klein of gaan in kramp, belangrijke gesprekken en beslissingen verdwijnen onder de waterlijn, er ontstaat polarisatie, …. Omgaan met complexiteit vraagt dat er in spanning kan worden gestaan, langer dan comfortabel voelt. Het vraagt tijd maken in een context die dat juist niet lijkt toe te laten. 

Het vraagt mensenwerk en de kracht van kwaliteitsvolle verbindingen tussen mensen. 

Jane E. Dutton beschrijft kwaliteitsvolle verbindingen als ‘korte of langdurige interacties die mensen verbinden op een manier die energie geeft, hun betrokkenheid vergroot en hun welzijn bevordert’.

 Ze groeien doordat er elektriciteit tussen mensen ontstaat. Positieve krachten die mee zorgen voor een cultuur van wederzijds respect en vertrouwen. Deze vormen bakens om een sterkere, effectieve samenwerking te bouwen. En zo kan de bal aan het rollen. 

Hier bestaat geen toverformule voor. Het betekent zoeken en wroeten. Het vraagt het scherp krijgen van de verschillende behoeftes en de gezamenlijke missie. Het betekent op verschillende lagen sleutelen aan structuur en cultuur en hierbij een gemeenschappelijke taal hanteren. Het betekent de brug bouwen terwijl erover gewandeld wordt. Tegelijk is het geen rocket science en kan het gerealiseerd worden door kleine en dagelijkse gedragingen en interventies. 

Met Schoolmakers richten we ons binnen dit thema tot leerkrachten, schoolleiders, schoolbesturen en andere onderwijspartners die willen bouwen aan kwaliteitsvolle verbindingen. We hanteren een integrale bril waarin op verschillende niveaus bekeken wordt hoe kwaliteitsvolle verbindingen in het onderwijs kunnen bloeien.  

Geboeid naar het bredere verhaal? Welkom op het webinar van 11 maart. Inschrijven kan je hier. 

Welkom!

auteur: Stijn Rooms
relevant aanbod: Inzetten op kwaliteitsvolle verbindingen
andere blog van Stijn: De leerlingenbegeleider als Zwitsers zakmes